W ostatnich latach jesteśmy świadkami dynamicznych zmian gospodarczych. Technologiczna rewolucja, która dokonuje się na naszych oczach wpływa na niemal każdy aspekt naszego życia, niesie także zmiany związane z automatyzacją pracy. Ze wstępnych szacunków tylko w Małopolsce dotkną one nawet 100 tys. pracowników. Wraz ze wzrostem wykorzystania sztucznej inteligencji (AI) znikną tysiące obecnych miejsc pracy, pojawią się nowe.
Samorząd województwa opracowuje strategię jak przygotować się do tych zmian oraz jak wzmocnić proces integracji rosnącej liczby imigrantów, nie tylko z Ukrainy ale także Białorusi oraz krajów azjatyckich. 11 marca 2024 r. na te tematy rozmawiali członkowie Wojewódzkiego Zespołu Koordynacji (WZK). Sesję poprowadziła zastępca dyrektora Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego (UMWM) Agata Suszczyńska. Celem WZK jest budowa systemu koordynacji i monitorowania działań na rzecz kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie.
Dr Piotr Kopyciński oraz prof. Magdalena Jelonek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie zapowiedzieli, że UEK w II kwartale 2024 rozpocznie analizy nad możliwymi zwolnieniami lub koniecznością przekwalifikowania się pracowników z powodu automatyzacji procesów przez AI, a także nad ryzykiem przeniesienia się korporacji działających w obszarze GBS do krajów uznawanych za bardziej konkurencyjne biznesowo względem Polski. Pełny raport będzie gotowy pod koniec roku.
Według kolejnego prelegenta Piotra Fałka, przewodniczącego Sektorowej Rady ds. kompetencji Nowoczesnych Usług Biznesowych, zmniejsza się znaczenie formalnego wykształcenia na rzecz rynkowych umiejętności nabywanych na krótkich szkoleniach, przeprowadzanych także w wirtualnej rzeczywistości (VR). Wyniki w nauce mogą być potwierdzane mikropoświadczeniami lub certyfikatami kryptograficznymi, które pracodawca może zweryfikować przez Internet. Niestety rozwój AI i VR następuje tak szybko, że szkoły nie nadążają z aktualizowaniem swojej oferty edukacyjnej.
Z-ca dyrektora Departamentu Rozwoju Regionu UMWM Rafał Poniewski przedstawił wyniki programu integracji migrantów „Małopolska otwarta”. Zespół projektu zdiagnozował główne wyzwania integracji jak bariera językowa, deficyty kadrowe w szkołach lub braki w materiałach edukacyjnych dla imigrantów. Aż 50% małopolskich szkół podstawowych zadeklarowało, że przed 2022 r. nie miały żadnego doświadczenia z uczniami zza granicy. Dokument „Małopolska otwarta”, celem wzmocnienia integracji migrantów, rekomenduje zwiększanie ich kompetencji językowych, poprawę ich dostępu do zatrudnienia i ułatwienie prowadzenia przez nich działalności gospodarczej.
Adam Biernat, kierownik Zespołu badań, analiz i programowania rynku pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie opisał problemy związane z opiniowaniem przez Wojewódzką Radę Rynku Pracy (WRRP) wniosków organów prowadzących szkoły branżowe szkół branżowych, które chcą uruchomić nowy kierunek kształcenia. Członkowie WZK jednogłośnie przyjęli propozycję opinii, która zakłada usprawnienie procesu opiniowania przez WRRP wniosków szkół branżowych o uruchomienie kierunku kształcenia oraz nadanie opinii negatywnej mocy wiążącej dla szkoły. Dzięki temu rozwiązaniu szkoły nie będą uruchamiać naborów na kierunki, na które nie ma zapotrzebowania na rynku pracy.
Funkcjonowanie WZK finansowane jest ze środków KPO w ramach projektu „Zbudowanie systemu koordynacji i monitorowania regionalnych działań na rzecz kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie, w tym uczenia się dorosłych”.
